Demir Eksikliği Belirtileri: Dikkat Kansızlık!
Dünyada en yaygın görülen anemi çeşidi demir eksikliğidir. Demir vücudumuzun büyüme ve gelişimi için oldukça önemlidir. Yeterli ve dengeli beslenmediğimiz takdirde halk dilinde kansızlık olarak bilinen demir eksikliği rahatsızlığı oluşur.
Demir eksikliği neden oluşur? Demir emilimini artıran ve önleyen gıdalar nelerdir? Yüksek miktarda demir alımında vücudumuzda nasıl bir değişim meydana gelir? İşte tüm bu soruların cevabına gelin birlikte bakalım.
Demir Eksikliği Neden Oluşur?
- Hareketsiz yaşam,
- Yetersiz beslenme,
- Az miktarda kırmızı et tüketimi,
- Yetersiz C vitamini alımı,
- Çayın sık miktarda tüketimi,
- Dördüncü aydan itibaren demir takviyesi almadan uzun süreli emzirme,
- Yeni doğan çocuğun bir yaşına kadar ki süreci içerisinde taze inek sütüne başlanması,
- İnek sütü tüketiminin 500 mL/gün’den fazla olması
- Vegan beslenme
Demir Eksikliği Belirtileri?
- İş ve okul performansının olumsuz etkilenmesine,
- Saç dökülmesi ve kaşıntıya,
- Baş ağrısına,
- Yorgunluk ve halsizliğe,
- Çocuklarda kilo kaybına,
- Solunum ve bağırsak enfeksiyonlarına,
- Bunlara ek olarak hamilelik sürecinde oluşan demir eksikliği ise prematüre bebek dünyaya gelmesine sebep olmaktadır.
Hem ve Hem Olmayan Demir
1.Hem Demir
Hem demiri (%15-40), hem olmayan demire (%1-15) göre daha iyi emilir. Daha iyi emiliminin olması vücut tarafından kolayca kullanılabileceği anlamına gelir. Et, balık gibi hayvansal gıdalardan sağlanmaktadır.
2.Hem Olmayan Demir
Emilimi daha zordur, hayvansal ve bitkisel gıdalardan sağlanır. Ağırlıklı olarak tahıllar, baklagiller, kuru fasulye, buğday tohumu, istiridye, yumurta sarısı ve birkaç meyve ve sebzede bulunur.
Demir Emilimini Artıran Gıdalar
- Askorbik asit (C vitamini), folik asit, sitrik asit, A ve B vitamini,
- Prebiyotikler,
- Et, balık ve kümes hayvanlarından elde edilen hayvan dokuları demir emilimini artıran gıdalardır.
Ispanak, brokoli, meyveler, karaciğer, et, yumurta, süt gibi besinler folik asit açısından zenginken, portakal, limon gibi turunçgiller de askorbik asit açısından zengin gıdalardır.
Demir Emilimini Önleyen Gıdalar
Kahve, çay, baklagiller, çikolata, şarap, bazı şifalı bitkiler, baharatlar ,kalsiyum ,aşırı çinko tüketimi, tahıllar demir emilimini önleyen gıdalar arasındadır.
Vücudumuzda Yüksek Oranda Demir Olursa?
- Demir fazlalığı siroz, kardiyovasküler hastalık, tip 2 diyabet ve kanser gibi çeşitli hastalıklara,
- Demir fazlalığı patojenlerin koşullarını kolaylaştırdığı için sıtmaya,
- Enfeksiyon riskine neden olabilmektedir.
Siz de demir eksikliğinden endişe ediyorsanız doktorunuzla görüşmeyi ihmal etmeyiniz. Sağlıkla kalın.
Referanslar
[1] Shubham, K., Anukiruthika, T., Dutta, S., Kashyap, A. V., Moses, J. A., ve Anandharamakrishnan, C. (2020). Iron deficiency anemia: A comprehensive review on iron absorption, bioavailability and emerging food fortification approaches. Trends in Food Science & Technology, 99, 58-75.
[2] Mantadakis, E., Chatzimichael, E., ve Zikidou, P. (2020). Iron deficiency anemia in children residing in high and low-income countries: risk factors, prevention, diagnosis and therapy. Mediterranean journal of hematology and infectious diseases, 12(1).
[3] Man, Y., Xu, T., Adhikari, B., Zhou, C., Wang, Y., ve Wang, B. (2022). Iron supplementation and iron-fortified foods: a review. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 62(16), 4504-4525.
[4] Ahmad, A. M. R., Ahmed, W., Iqbal, S., Javed, M., ve Rashid, S. (2021). Prebiotics and iron bioavailability? Unveiling the hidden association-A review. Trends in Food Science & Technology, 110, 584-590.
[5] Blanco-Rojo, R., ve Vaquero, M. P. (2019). Iron bioavailability from food fortification to precision nutrition. A review. Innovative food science & emerging technologies, 51, 126-138.
Yorumlar
Yorum Yaz