Özellikle son yıllarda sirkeli su ve limonlu su, sağlıklı yaşam önerileri arasında sıkça karşımıza çıkıyor. Kimi bu içeceklerin kilo vermeyi hızlandırdığını, metabolizmayı güçlendirdiğini ve toksinleri vücuttan attığını ifade ederken, kimileri de bu iddiaların bilimsel bir temele dayanmadığını savunuyor. Peki, gerçek ne? Bu konuda doğru bilinen yanlışları ve bilimsel gerçekleri öğrenmek için değerli Diyetisyen Yağmur Ayaz ile bir araya geldik.
Sirkeli su ve limonlu su son yıllarda epey popüler oldu. Herkes bir şekilde sağlığa faydası, kilo verdirmesi vb. sebeplerle öneriyor. Gerçekten bu kadar mucizevi mi, yoksa biraz abartılıyor mu?
Sosyal medyada birçok hurafe gibi sirkeli ve limonlu sulara dair de birçok yanlış bilgi mevcut. Elma sirkesi, özellikle zayıflama ve kilo kontrolü açısından bazı faydalar sağlayabilir, fakat kesinlikle hızlı bir şekilde sonuca varmanın yolu değil. Elma sirkesiyle ilgili yapılan bir çalışmada, 175 obez birey, 12 hafta boyunca benzer diyetlerle, her gün ya elma sirkesi ya da sadece su tüketmiş. Süre sonunda, sirke kullanan grubun biraz daha fazla kilo verdiği görülmüş. Ortalama olarak, 3 ay içinde 1 ila 2 kilo arasında bir kayıp yaşanmış. Ancak araştırma bittikten sonra, bu kiloların geri alındığı da belirtilmiş.[1]
Ayrıca araştırmalar, elma sirkesinin yağ yakımında rol oynayan bazı genleri harekete geçirebileceğini belirtse de bu etkinin oldukça sınırlı olduğu vurguluyor. Eğer zayıflamak istiyorsanız ve elma sirkesi seviyorsanız kullanmaya devam; ancak mutlaka spor yapmanız ve porsiyonlarınızı da kontrol altına almanız gerekiyor. Kan şeker üzerine etkilerine baktığımızda ise elma sirkesi sizi fazla zayıflatmasa da şeker hastalığını ve kan şekerini kontrol altına almaya yardımcı oluyor [2].
Öte yandan limon, tıpkı diğer meyve ve sebzeler gibi bol miktarda vitamin, mineral ve fitokimyasal bileşen içeriyor. Özellikle C vitamini bakımından zengin olup vücudun yağları metabolize etmesinde önemli bir rol oynuyor. Limonda bulunan C vitamini yağların yakılmasını sağlayan karnitin üretimi için gereklidir. (Karnitin vücutta doğal olarak bulunan ve yağ asitlerini enerjiye dönüştürmeye yardımcı olan bir moleküldür.) Ayrıca yapılan bazı araştırmalar, egzersiz sırasında yeterli C vitamini alan kişilerin daha fazla yağ yaktığını göstermektedir. Yani, C vitamini tek başına zayıflatıcı bir etkiye sahip olmasa da egzersizle birleştiğinde yağ yakımını artırabilmektedir. Ancak limonun ya da C vitamininin kilo kaybına tek başına etkisi konusunda kesin bir şey söylemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var.
“Bugün dünyada şişmanlık salgını var ama maalesef limon tek başına bu sorunu çözebilecek bir “sihirli ilaç” değil.”
Elma sirkesi veya limonlu suyu sabah aç karnına içince yağ yakımını hızlandırıyor mu?
Sabah aç karnına bir bardak ılık su ile bir yemek kaşığı elma sirkesi tüketirseniz sindirim sisteminizi hızlandırmış olursunuz. Veya bezelye gibi nişastalı bir tencere yemeğini elma sirkesi eklenmiş salatayla tüketirseniz bağırsaklarınıza yardım edersiniz ve probiyotik bakteriler açısından da fayda alırsınız. Ama direkt yağ yakımına bir etkisi bulunmadığını unutmayalım.
Limonlu su, sabah aç karna metabolizmayı uyandırmak ve günlük C vitamini ihtiyacımızı karşılamak, cildin daha parlak bir görüntüye sahip olmasını sağlamak için iyi bir tercih olabilir. Fakat yağ yakımını tek başına desteklediğine dair kanıtlanmış bir çalışma bulunmamaktadır.
Elma sirkesi veya limonlu suyu aç karnına içmenin bir zararı var mı?
Elma sirkesi veya limonlu suyu direkt içmek midenizi rahatsız edebilir. Bu sebeple bunların büyük bir bardak suda seyreltilmesi ve günde bir veya iki kez öğünlerin yanı sıra tüketilmesi ve salataya eklenmesi daha doğru olacaktır. Ayrıca limonlu suyun tansiyonu düşürebileceği unutulmamalı.
Sirkeli su tadından ötürü pek tercih edilmiyor. İlla sabahları bir bardak su içmek isteyen birisi ne ile içsin?
Limonlu ve sirkeli su karıştırılabilir. İçerisine tarçın kabuğu eklenerek yoğun tadı bastırılabilir veya eklediğim tariflere de göz atabilirsiniz:
Zencefil ve Limon Dilimi
- Limonun tadı suya sadece aroma versin diye az eklenebilir.
- Zencefil sindirimi destekler, mide bulantısını azaltır.
- Ilık su ile kullanmak daha etkilidir.
Çubuk Tarçın ve Elma Dilimi
- Tatlımsı ve hoş bir aroma verir.
- Kan şekerini dengelemeye destek olur.
- Tarçın antioksidan açısından zengindir.
Elma Sirkeli Ananaslı Sabah Suyu
Malzemeler:
- 1 yemek kaşığı elma sirkesi
- 2 dilim taze ananas veya 2 yemek kaşığı taze ananas suyu
- 1/2 limonun suyu (isteğe bağlı)
- 1 bardak ılık su
- 1 tutam zencefil tozu veya taze zencefil rendesi
Yapılışı:
Karıştırın, 3-4 dakika bekletin ardından süzmeden için. Ananasın tadı sirkeyi yumuşatacaktır.
Maalesef beslenme alanında çok fazla bilgi kirliliği var. Elinizde bir sihirli değnek olsa neyi düzeltmek isterdiniz?
Ne yazık ki öyle. Sağlıklı olmak, beslenmek bir süreçtir. Ve çoğu meslektaşımız popülerlik ve para kazanmak için hızlı ve çabuk etkili fakat insan sağlığına oldukça olumsuz sebep olan diyetler ve bilgiler paylaşıyor. Bunu düzeltmek isterdim.
Diyetisyen Yağmur Ayaz Kimdir?
Trakya Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü 2021 mezunuyum. Eğitim hayatım boyunca birçok kongreye katıldım. Türkiye Jimnastik Federasyonu’ndan 2. Kademe Pilates Eğitmenliği belgesi almış ve aktif olarak beslenme danışmanlığı ve fonksiyonel egzersiz dersleri vermekteyim. Ayrıca Trakya Üniversitesi Hastanesi’nde gerçekleştirdiğim staj sürecinde birçok hastalık hakkında deneyim kazanma şansım oldu. Fonksiyonel Tıp Diyetisyenliği ve Gastroenteroloji Diyetisyenliği, Sporcu Beslenmesi eğitimlerini de tamamladım. Bu alanlarda uzmanlıklar elde ettim. İklim değişimi ve sürdürülebilirlik konularına olan ilgim doğrultusunda Boğaziçi Üniversitesi’nde İklim 2030 Sertifika Programı’na katıldım, toplumu ve geleceğin çocuklarını bilinçlendirmeyi amaçlamaktayım.
Çalışma hayatına 2021 yılında Kocaeli’nde özel bir beslenme uzmanı yanında başladım. Birçok pilates stüdyosunda ve Dilara Koçak Mezura’da görev aldım. Ardından Yağmur Ayaz Sürdürülebilir Beslenme ve Pilates Stüdyosu’nu kurdum. Ayrıca, kurumsal beslenme danışmanlığı hizmetleri vererek şirket çalışanlarına sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazandırmaktayım. Kendi markam altında beslenme danışmanlığı ve yemek atölyeleri düzenleyerek doğru beslenme alışkanlıklarını yaymaya devam ediyorum. Bunun yanı sıra pilates ile de kişiye özel antrenman programları oluşturarak insanların yaşam kalitelerini artırmaya yönelik çalışmalar yapmaktayım. Sonuç olarak amacım, sürdürülebilir beslenme ve doğru egzersizi, doğru bilgiler ile daha fazla kişiye ulaştırmak.
https://www.instagram.com/dyt.yagmurayazz/
https://www.dytyagmurayaz.com/
Referanslar
- Petsiou EI, Mitrou PI, Raptis SA, Dimitriadis GD. Effect and mechanisms of action of vinegar on glucose metabolism, lipid profile, and body weight. Nutr Rev. 2014 Oct;72(10):651-61. doi: 10.1111/nure.12125. Epub 2014 Aug 28. PMID: 25168916. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25168916/
- Leeman M, Ostman E, Björck I. Vinegar dressing and cold storage of potatoes lowers postprandial glycaemic. insulinaemic responses in healthy subjects. Eur J Clin Nutr. 2005 Nov;59(11):1266-71. doi: 10.1038/sj.ejcn.1602238. PMID: 16034360. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16034360/
Değerli bilgilerinizi bizimle paylaştığınız için çok teşekkür ederiz.
Meraklısına;
Yemek Seçimine Nasıl Karar Veriyoruz?
veya
