Tarım ve Orman Bakanlığı, etiketleme kılavuzu hakkında 27 Kasım 2024 itibariyle yeni güncelleme yayımladı. Peki ne değişiklikler oldu? Yazının önceki bölümünü bağlantıdan okuyabilirsiniz.
Etiketleme Kurallarında Dikkat Çeken Maddeler
1. Mesafeli Satışlarda Etiketleme Sorumluluğu
- E-ticarette satış yapan işletme (ör. B firması), ürünün üreticisi (ör. A firması) adına, tüm zorunlu etiket bilgilerini son tüketiciye eksiksiz sunmakla yükümlüdür.
2. Fason Üretim ve Etiket Bilgisi
- Fason üretim yapan işletmelerin adı ve adresi isteğe bağlı olarak etikette belirtilebilir,
3. Yanıltıcı İfade ve Görsellerin Önlenmesi
- Ürün adı ve bileşen oranları tüketiciyi yanıltmayacak şekilde sunulmalıdır. Örneğin:
- Çilek aromasının baskın olduğu bir üründe “çilekli” ifadesi kullanılmamalıdır.
- Ancak nane veya kahve gibi bileşenlerde, tüketici bu içeriklerin az miktarda olduğunu anlayabildiği için “naneli” veya “kahveli” gibi ifadeler kullanılabilir.
4.Margarin ve Tereyağı İfadeleri
- Margarin ürünlerinde, tereyağı olduğu izlenimi yaratacak ifadeler (ör. “tereyağı tadında”) etikette yer almayacaktır.
- Zeytinyağı aromalı ürünlerde de “zeytinyağı tadında” gibi ifadeler kullanılamayacaktır.
5. Karışım ve Aroma Kullanımı
- İçeriğinde birden fazla yağ bulunan ürünlerde, gıdanın adında yalnızca bir yağ vurgulanamaz. Örneğin:
- “Tereyağlı” veya “Zeytinyağlı” gibi ifadeler yerine, içerikteki tüm yağlar açıkça belirtilmelidir.
6. Milkshake ve Üretim Yöntemi İfadeleri
- Milkshake gibi ürünlerde üretim yöntemi belirtilmelidir. Örneğin:
- “Yoğurt kullanılarak üretilmiştir” veya “dondurmadan üretilmiştir” gibi açıklamalar etikette yer almalıdır.
7. Tüketici Uyarıları
- Etiketlerde, tüketiciye yönelik önemli uyarılar açıkça belirtilmelidir:
- “Tekrar dondurmayınız” veya “ışınlama işlemi yapılmıştır” gibi ifadeler temel görüş alanında olmalıdır.
8. Ürün İsimlerinde Netlik
- Yer fıstıklı ürünlerde yalnızca “fıstıklı” ifadesi kullanılmayacaktır; içeriği tam olarak belirtmek gerekmektedir.
- Kaşar peyniri yerine eritme peyniri kullanılan ürünlerde, ürün adı “Kaşarlı” değil, “Eritme Peynirli” olarak değiştirilecektir.
9. Soğuk Çay ve Kahve Etiketlemesi
- Soğuk tüketilen çay ve kahveli içeceklerde, etiketlerde “soğuk çay” ve “soğuk kahve” ifadeleri yer alabilir.
10. Doğal Aroma Kullanımı
- “Doğal aroma verici” içeren ürünlerde, “doğal” ifadesi ürün adında kullanılamaz. Ancak etikette, “doğal aroma verici kullanılmıştır” ifadesine yer verilebilir.
11. Vitamin ve Mineral Bildirimi
- Vitamin ve mineraller, bileşen listesinde isteğe bağlı olarak açıkça belirtilmelidir. Örneğin: Vitamin A (beta-karoten) veya D Vitamini (kolekalsiferol).
- İlgili vitamin/mineral miktarı belirtilmişse, % Beslenme Referans Değeri de eklenmelidir.
12. Glüten Miktarı İfadesi
- Glüten içeriği isteğe bağlı olarak şu şekilde belirtilebilir:
- “Bu ürün 20 mg/kg’dan daha az glüten içerir”
- “Glüten içeriği 100 mg/kg’dan azdır”
13. Karışık Kuruyemişlerde İçerik Detayları
- Karışık kuruyemişlerde, belirli bir kuruyemiş diğerlerine göre baskınsa, bu miktarlar etiket üzerinde belirtilmelidir. Örnek:
Leblebi (%30), soslu mısır (%15), fındık içi (%10).
14. Trans Yağ Parametresi
- Önceki etiketleme kılavuzu içerisinde örnek olarak verilen enerji ve besin ögeleri tablosundan trans yağ satırı kaldırılmıştır.
15. Hazır Ambalajlı Olmayan Gıdalar
- Hazır ambalajlı olmayan gıdalarda isteğe bağlı olarak enerji ve besin ögeleri bilgisi menü, ekran, karekod vb. araçlarla sunulabilir.
Ambalaj Üzerinde Zorunlu Bilgiler
- Çuval, bidon, teneke gibi ambalajlarda şu bilgilerin yer alması zorunludur:
- Gıda adı
- Son tüketim tarihi veya tavsiye edilen tüketim tarihi (STT/TETT)
- Kullanım koşulları
- Üretici bilgileri (ad, adres)
- Parti/seri numarası
16. Toplu Tüketim Yerlerinde Bilgilendirme
- Tüketiciler, talep etmeleri halinde toplu tüketim yerlerinde sunulan gıdaların bileşenleri hakkında bilgilendirilecektir.
17. Menşe Bilgisi Değişiklikleri
- Ana bileşenin menşeinin ürünün menşeinden farklı olması durumunda, şu ifadeler etikette yer almalıdır:
- “…’dan ithal edilerek Türkiye’de paketlenmiştir.”
- “Yerli ve ithal hammadde kullanılarak Türkiye’de paketlenmiştir.”
18. Yanıltıcı İfade ve Görseller
- Yurt içinde üretilen ürünlerin etiketlerinde ithal olduğu izlenimini yaratacak görseller veya ifadeler kullanılmayacaktır.
- Milkshake, granola gibi kolayca algılanabilen ürün adları bu kuralların dışında tutulacaktır.
19. Geçiş Süresi
- Gıda işletmecileri, bu düzenlemelere 31 Aralık 2026 tarihine kadar uyum sağlamalıdır.
Tüketici Bilgilendirme ve Güven İlkesi
Etiketleme Kılavuzu, hem tüketiciyi doğru bilgilendirmeyi hem de işletmelerin etik kurallara uygun hareket etmesini amaçlıyor. Daha fazla bilgi için etiketleme kılavuzunun tam metnine göz atabilirsiniz.