Marketten aldığınız donuk orman meyvelerinin, bezelyenin, mısırın, havucun neden birbirine yapışmadan, tane tane ayrıldığını hiç merak ettiniz mi? Peki taze gibi canlı renklerde ve diri yapıda olmasının sırrını? Cevabı gıda dünyasında sessiz ama büyük bir devrim yaratan IQF teknolojisinde gizli.
IQF, “Individual Quick Freezing” (Bireysel Hızlı Dondurma) nedir?
Gıdaların her bir tanesinin çok kısa sürede -40 derecede tek tek dondurulmasını sağlayan bir teknolojidir. Geleneksel dondurma yöntemlerinden farkı, daha kısa sürede ürünlerin birbirine yapışmadan ve hücre yapıları bozulmadan dondurulmasıdır. Bu yöntemle daha düşük sıcaklıkla hızla dondurularak su moleküllerinin kristalleşmesi engellenmektedir. Bu da gıdanın hücresel yapısının ve tazeliğinin korunmasını sağlar.
IQF Teknolojisinin Avantajları Nelerdir?
- IQF ile dondurulan ürünler, çözüldüğünde yapısını, rengini ve lezzetini büyük ölçüde korur.
- Kullanım kolaylığı sunar; ihtiyacınız kadar alır, kalanını buzluğunuza geri koyabilirsiniz.
- Hızlı dondurma sayesinde gıdalardaki vitamin kayıpları minimuma iner. Bu da IQF ürünleri, taze gıdalara en yakın alternatif haline getirir.
- Ev tipi dondurucularda dondurma işlemi yavaş gerçekleştiği için bu işlem besinlerin hücre zarını çatlatarak ürünlerde besin değeri kayıplarına neden olur. IQF teknolojisinde ise hızla donma gerçekleştiği için hücre yapısı ve besin değerleri daha iyi korunur.
- Gıdaların raf ömrünü katkı maddesi kullanmaksızın önemli ölçüde arttırır.
Gıda endüstrisindeki durum nedir?
IQF teknolojisi, bu avantajları nedeniyle gıda sektöründe sıklıkla tercih edilen bir dondurma yöntemi haline geldi. Tüketici raf ömrü uzun olan katkı maddesiz gıdaya her mevsim ulaşabiliyor. İlk günkü tazeliği ile sofralara gelen bu gıdaların kullanılacağı kadarının tüketilebilmesi gıda israfını azaltıyor. Hazırlanırken yıkamaya ihtiyaç duyulmaması ise su tüketimini de azaltıyor. Bu yöntem ile üretilen gıdalar sürdürülebilirlik açısından öne çıkmakta. Bugün birçok gıdada IQF teknolojisinin kullanımını görmek mümkün. Hazır yemekler, sebze-meyveler, deniz ve et ürünleri, garnitür, pizzada ya da smoothie karışımı..

Sonuç olarak IQF teknolojisi, tazeliğin korunması, israfın azaltılması ve tüketici konforunun artırılması açısından modern gıda dünyasının vazgeçilmezi haline geldi. IQF teknolojisinin geleneksel dondurmaya göre farklarını inceleyen pek çok akademik çalışma mevcut. Ayrıca merak edersen kaynaklar bölümüne birkaç tanesini ekledim. Keyifli okumalar!
KAYNAKLAR:
- https://samsun.tarimorman.gov.tr/Belgeler/Yayinlar/Tarimsal_strateji/Gida_Dondurulmus_Gida_Sektor_potansiyeli.pdf
- https://www.researchgate.net/publication/376247179
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2772753X23004112
- https://www.afellc.com/afe-blog/iqf-individual-quick-freezing-the-effectiveness-of-fast-freezing-in-food-production
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4662192
- https://applbiolchem.springeropen.com/articles/10.1007/s13765-018-0354-8
- https://octofrost.com/media/uploaded-files/2024%20OctoFrost%20White%20Paper
Meraklısına;