Türk Gıda Kodeksi Tereyağı ve Sadeyağ Tebliği, 2005’ten bu yana ilk defa revizyona uğradı. 2025’te yürürlüğe giren yeni düzenleme birçok değişiklik gerçekleşti.
2025 Tereyağı Tebliği Değişiklikleri
1. Yetkili Kurum ve Hukuki Dayanakta Güncelleme
2005’te tebliği, “Tarım ve Köyişleri Bakanlığı” yayımlamıştı. Ancak 2025 düzenlemesinde yetkili kurum “Tarım ve Orman Bakanlığı” olarak değişti. Böylece hukuki dayanaklar, Avrupa Birliği uyum sürecine göre güncel hale geldi.
2. Tereyağı Tanımlarında ve Çeşitlerinde Güncelleme
Çoğu tereyağ çeşidi tanımları kalktı. “dörtte üç yağlı tereyağı”, “yarım yağlı tereyağı” ve farklı süt yağı oranlarına sahip diğer süt yağı esaslı sürülebilir ürünlerin tanımı çıktı.
Süt yağı içeriği oranları tuz içeriğine göre değişti. Tuz ilave edilmeyen tereyağında ağırlıkça en az %82 süt yağı, en fazla %2 yağsız süt kuru maddesi ve en fazla %16 su içerecek. Tuz ilave edilen ve/veya çeşnili tereyağında ağırlıkça en az %80 süt yağı, en fazla %2 yağsız süt kuru maddesi ve en fazla %16 su içerecek.
Çeşnili tereyağı düzenlemesi oldu. Özellikle baharat, meyve ve sebze ilavesine ilişkin yeni kurallar geldi. Bununla birlikte taklit ve tağşişe sebebiyet verecek çeşni maddesi kullanımı olmayacağı yer aldı.
3. “Geleneksel” İfadesi Kalktı
2005 yılındaki düzenlemede, doğrudan süt veya kremadan elde edilen ve “tereyağı” tanımına uygun ürünlerde ürün adı ile birlikte “geleneksel” ifadesinin kullanılabileceğini belirtirken, 2025 düzenlemesinde bu ifadeye yer verilmemektedir.
4. Hijyen ve Güvenlik Standartlarını Geliştirme
Mikrobiyolojik kriterler sıkılaştırıldı. Salmonella ve Listeria limitleri yeniden belirlendi.
Bulaşanlar ve pestisit kalıntılarının yanında koksidiyostat ve histomonostat kalıntıları da eklendi. Bu kalıntı miktarları hakkında 8/2/2015 tarihli ve 29261 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Hedef Dışı Yemlere Taşınması Önlenemeyen Koksidiyostatların ve Histomonostatların Hayvansal Gıdalardaki Maksimum Miktarları Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanacak.
5. Etiketleme Kurallarını Güncelleme
Ürün etiketlerinde daha fazla bilgi zorunlu oldu. Örneğin, gıda adının temel görüş alanında yer alması gibi.
Tuz ilave edilmemiş tereyağında “tuz ilave edilmemiştir” ifadesinin etiketin temel görüş alanında belirtilmesi zorunlu oldu. Tuz ilave edilmiş tereyağında ise tuz oranının içindekiler bölümünde belirtilmesinin yanı sıra “tuzlu” ya da “tuz ilave edilmiştir” ifadesinin etiketin temel görüş alanında belirtilmesi zorunlu hale getirildi. Ayrıca çeşnili tereyağında kullanılan çeşni maddesi ve miktarının gıda adı ile birlikte temel görüş alanında yer alması zorunlu oldu.
Farklı hayvan türlerine ait sütlerin veya kremaların karıştırılarak kullanılması durumunda, sütün elde edildiği türlerin adlarının gıdanın adının yanında belirtilecek. Ancak bu ürünlerin etiketinde inek, koyun, keçi ve manda gibi türlere ait görsellere yer verilmeyecek.
6. Depolama ve Taşıma Koşulları Yenileme
Satış noktalarındaki muhafaza sıcaklığı netleşti. Böylece yeni tebliğ ile ürünleri taşıma, depolama ve son tüketiciye arz etme sırasındaki sıcaklığın en yüksek 4°C olması gerektiği açıkça yer alır.
Sonuç: Daha Katı ve Şeffaf Standartlar
2025 tebliği, önceki düzenlemeye kıyasla daha kapsamlı ve tüketici dostu hale getirilmiştir. Nitekim üreticilerin yeni standartlara uyum sağlaması gerekmektedir. Çünkü tüketiciler için ise daha güvenilir ve sağlıklı bir ürün sunulması amaçlanmaktadır.
Tebliğe Uyum İçin Son Tarih
Yeni düzenlemelere tam uyum sağlanması için son tarih olarak 01.09.2025 belirlenmiştir. Yani beş ay içerisinde düzenlemeye uygun içerik ve etiketlerin market raflarında yer alması gerekmektedir.
Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Kılavuzu Güncellendi! Neler Değişti?
