Yazar: Merve Aydın
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Türk Nöroloji Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Murat Terzi, yapay zeka ile beslenmenin ileri süreçte sağlığımıza ve psikolojimize etkisine yönelik soruları cevapladı. 1. Kendinizden ve çalışma alanınızdan bahsedebilir misiniz? Samsun 19 Mayıs Üniversitesi tıp, uzmanlık ve tüm akademik eğitimimi aldığım yer. Yaklaşık 7 yıldır Nöroloji ve Sinir Bilimleri Anabilim Dallarının başkanlığını yürütüyorum. Son 4 yıldır Türk Nöroloji Derneği yönetim kurulundayım. Bununla beraber son 1 yıldır da yönetim kurulu başkanlığına devam ediyorum. Baş ağrısından epilepsiye kadar nörolojinin her alanına bakıyoruz. Özellikle çalışma alanım nöro-immünolojik hastalıklar. Bunların başında MS dediğimiz bir hastalıkla…
Gıda endüstrisinin gelişen teknolojiyle ilerleyişi, gıdaların üretimine, teslimatına ve hatta diyete yeni bir boyut kazandırır. 2040 yılına kadar yapay zeka teknolojisiyle bireyin tamamen kişisel ihtiyaçlarına özel diyet uygulanmasıyla Megan diyet (Meganizm) önemli hale gelecektir. Meganizm ve Megan Diyet Nedir? Gelişen teknolojinin beraberinde getirdiği yenilikler gıda sektörünü de etkisi altına almaktadır. 2040 yılına doğru yapay zekadaki gelişmeler aşırı-kişiselleştirilmiş diyetlerin ve yemeklerin normalleşmesini hızlandırabilir. Küresel kişiselleştirilmiş beslenme pazarının 2021 yılındaki 14.6 milyar dolar değerinin 2030’a kadar 37.3 milyar dolara yükselmesi ve %11.48’lik bileşik büyüme göstermesi beklenir. Dijital yayıncılar müşterilerin ne satın alma ve izleme gibi isteklerini öngörmek üzere araçlardan/veri analizlerinden yararlanır. Benzer olarak…
Baklagil işleme suları (aquafaba ve liluva) genellikle atık su olarak değerlendirilen bir yan üründür. Bu yan ürünler yüksek besin içeriğine (protein, çözünebilir polisakkaritler, oligosakkaritler, saponinler ve fenolik bileşikler) sahiptir. Bunun yanında köpürme, emülsifikasyon ve jelleşme gibi özellikler gösterir. Bu nedenle birçok gıdada yumurtanın yerine alternatif bitkisel protein olarak yaygın kullanılmaya başlanmıştır. Böylelikle bu yan ürünlerin çevreye atılmadan gıdalarda kullanımı ile ileri dönüşümü gerçekleşebilir. Baklagiller Son yıllarda etik, sağlık, alerjik, dini, ekonomik ve çevresel kaygılardan dolayı hayvansal proteinlerin tüketiminde düşüş gözlenmektedir. Böylelikle hayvansal kaynaklara alternatif olarak yüksek protein ve lif içeren, vegan ve alerjen olmayan bitkisel proteinlere önemli bir ilgi vardır.…
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır sosyal medya hesabından zincir market fiyatlarının yer aldığı ve karşılaştırıldığı internet sitesini (marketfiyati.org.tr) erişime açtıklarını duyurdu. Tübitak tarafından yürütülen çalışmada zincir marketlerde yer alan yaklaşık 50.000 ürünün fiyatlarına herkes kolayca erişebilecek ve karşılaştırabilecektir. Bakan Kacır’ın açıklaması “Merkez Bankası ve diğer ilgili kamu kurumlarının araştırmaları için TÜBİTAK eliyle yürüttüğümüz çalışmanın ürünü olan internet sitesini tüm vatandaşlarımızın istifadesine ve erişimine açtık. Böylelikle herkes, zincir market şubelerindeki 50.000’e yakın ürünün fiyatını görecek ve karşılaştırma yapabilecek. Hayırlı olsun.” şeklinde olmuştur. Market Fiyatı Sitesi Nedir? Market fiyatı sitesi TÜBİTAK BİLGEM’in geliştirdiği ücretsiz ve online bir hizmet platformudur. Sitede…
Günümüzde tüketiciler gıdaların içeriğine, nasıl yapıldığına ve nereden geldiğine oldukça önem gösteriyor. Tüketicilerin doymalarının yanından bağışıklık ve bağırsak sağlığını destekleyen fonksiyonel gıdalara talebi de giderek artıyor. Beklentilerin sağlık dışında sürdürülebilirlik, şeffaflık ve etik kaynaklara da yönelmesi gıda şirketlerinin çalışma prensibini temelden değiştiriyor. Bu da bitki bazlı diyetlerin artışından çevreci daha akıllı paketlemeye kadar her şeyi şekillendiriyor. Aynı zamanda teknoloji de her zamankinden daha büyük bir rol oynuyor. 3D baskılı et ve kişiselleşmiş beslenme gibi yenilikler artık sadece gelecekçi fikirler olmaktan çıkarak raflarda yerini alıyor. Dahası özel etiketli gıda sektörü, özellikle perakende pazarında, hakimiyetini sürdürüyor. 2025 yılına girerken gıda ve içecek…
İzmir’de kumpir yedikten sonra hayatını kaybeden Servet Polat’ın ardından işletme sahibi tutuklanırken, gıda zehirlenmesinin kaynağının Salmonella olduğu ortaya çıktı. Peki Salmonella nedir, nasıl bulaşır, hangi gıdalarda bulunur, semptomları nelerdir, nasıl önlenir beraber bakalım. Dünyada En Çok Zehirlenmeye Yol Açan Bakteri: Salmonella Salmonella bağırsağımızda bulunan ancak belli düzeyde sayının üzerinde çoğalınca vücudumuzda enfeksiyon oluşturan bir bakteridir. Yaklaşık 2000 alt tipi bulunmaktadır. Birincil klinik belirtileri ishal, mide bulantısı kusma olup bağırsak iltihaplanması kaynaklıdır. Salmonella typhimurium ve Salmonella enteritidis türleri dünya çapında teşhis edilen gıda kaynaklı hastalıkların çoğuna neden olur. İnsanlarda Salmonella enfeksiyonunun birincil yolu dışkı-ağız yollu bulaşma veya sığır eti, tavuk eti, yumurta,…
Gıda israfı küresel olarak bir endişe kaynağıdır. FAO’nun Gıda Kaybı Endeksi, küresel olarak üretilen tüm gıdanın yaklaşık %14’ünün hasat sonrası aşamadan (perakende aşaması hariç) kaybolduğunu bildirmiştir. Bu durum gıda güvensizliğine, mali kayıplara ve olumsuz çevresel etkilere yol açmaktadır. 2024 yılı UNEP Gıda İsrafı Endeksi Raporu’na göre, dünyada 2022 yılında 1,05 milyar ton gıda israf edilmiştir. Bu israfın 1 trilyon ABD dolarından fazla değerde olduğu tahmin edilmektedir. Bunun nedeni gıdanın üretim, dağıtım, perakende ve tüketici segmentlerinde gerçekleşen çok sayıda kayıpla ilgilidir. Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı’na göre gıda kaybının %31’i perakende veya tüketici tarafından oluşur. Avrupa’da ise gıda atıklarının %60’ı dağıtım,…