Gıda alanında hijyen belgesi, gıda üretimi, işlenmesi, taşınması, satışı ve servisiyle ilgili alanlarda çalışan kişilerin gıda hijyeni konusunda eğitildiğini ve gerekli bilgiye sahip olduğunu gösteren resmi bir sertifikadır.
Hijyen Belgesi Neden Gereklidir?
Gıda alanında hijyen belgesi hem halk sağlığını korumak hem de işletmelerin yasal sorumluluklarını yerine getirmesi açısından gereklidir. Gıdalar, üretimden tüketime kadar birçok aşamada mikroorganizmalarla bulaşma riski taşır. Bu nedenle, gıda ile temas eden çalışanların hijyen kurallarını bilmesi ve uygulaması büyük önem taşır. Belge, bu bilgiye sahip olunduğunu gösterir ve gıda kaynaklı hastalıkların önlenmesine katkı sağlar. Aynı zamanda denetimlerde belge sunma zorunluluğunu karşılayarak işletmeleri cezai yaptırımlardan korur.
Kimler Almak Zorundadır?
Gıda alanında hijyen belgesi almak, Gıda Hijyeni Yönetmeliği ve ilgili mevzuatlar kapsamında bazı meslek grupları için zorunludur. Bu belgeyi almak zorunda olan kişiler şunlardır:
- Restoran, lokanta, kafe gibi yerlerde çalışan garsonlar, aşçılar ve mutfak personeli
- Fırın, pastane, unlu mamul üreticileri
- Market, manav, şarküteri ve kasap gibi gıda satış noktalarında çalışanlar
- Catering ve toplu yemek üretimi yapan firmaların personeli
- Gıda üretim tesislerinde çalışan işçiler ve teknik personel
- Gıda taşıma, depolama ve dağıtımında görevli kişiler
- Okul kantinlerinde, yurt mutfaklarında ve benzeri toplu tüketim alanlarında çalışanlar
Bu kişiler, gıda ile doğrudan veya dolaylı olarak temas ettikleri için eğitimi almak ve bu eğitimin sonunda hijyen belgesine sahip olmak zorundadır. Aksi halde hem çalışan hem de işletme idari yaptırımlarla karşı karşıyadır.

Gıda Mühendisi, Teknikeri ve Diyetisyenler de Almak Zorunda mı?
Gıda mühendisleri ve diyetisyenler, eğer doğrudan gıda üretim, hazırlık veya servis süreçlerinde fiilen görev alıyorlarsa, hijyen belgesi almaları gereklidir. Ancak görevleri yalnızca denetim, danışmanlık, analiz ya da ofis çalışmalarıyla sınırlıysa alma zorunlulukları bulunmayabilir.
Gıda alanında hijyen belgesi, çalışanların gıda güvenliği ve kişisel temizlik konularında bilgi sahibi olduğunu gösteren resmi bir belgedir. Bu belge, özellikle gıdayla temas eden işlerde yasal olarak zorunludur.
Hijyen Belgesi Nasıl Alınır?
Belgeyi almak için, öncelikle Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) onaylı bir kurumdan eğitimin alınması gerekir. Bu eğitimler genellikle 8 saatlik kısa kurslar şeklinde verilir.
Eğitim sonunda, çoktan seçmeli bir sınav gerçekleşir. Nitekim sınavdan başarılı olanlar MEB onaylı hijyen sertifikasını alır. Ayrıca sertifika, e-Devlet üzerinden de görünür.
Belgeyi nereden alabilirsiniz?
Hijyen belgesi, Halk Eğitim Merkezleri, mesleki eğitim merkezleri, bazı üniversiteler ve özel kurs merkezlerinden alınır.
Eğitim ücretli midir?
Halk Eğitim Merkezleri genellikle ücretsiz ya da çok düşük ücretlidir. Özel kursların ücreti ise ortalama 700–1.000 TL arasındadır.
Belge ne kadar sürede alınır?
Eğitim ve sınavdan sonra belge birkaç gün içinde çıkar. Bazı özel kurslar aynı gün içinde e-Devlet’e yansıyan belgeler de sunabilir.
Eğitimde Neler Anlatılır?
- Gıda Kaynaklı Hastalıklar:
- Zehirlenmelere neden olan mikroorganizmalar
- Bulaş yolları ve enfeksiyonlar
- Kişisel Hijyen:
- El yıkama, koruyucu giysi kullanımı
- Takı, tırnak, saç ve kişisel bakım kuralları
- Gıda Güvenliği:
- Çapraz bulaşma nedir ve nasıl önlenir
- Alerjen kontrolü ve doğru saklama yöntemleri
- Temizlik ve Dezenfeksiyon:
- Yüzey, ekipman ve ortam temizliği
- Doğru temizlik malzemesi seçimi
- Gıdaların Depolanması ve Taşınması:
- Soğuk zincir, sıcak-soğuk muhafaza kuralları
- Son kullanma tarihi ve etiket okuma
- Mevzuat ve Yasal Sorumluluklar:
- Gıda Hijyeni Yönetmeliği
- İşveren ve çalışanın sorumlulukları
Gıda hijyen eğitimi genellikle 8 saat sürer ve gıda kaynaklı hastalıklar, kişisel hijyen, çapraz bulaşmanın önlenmesi, temizlik-dezenfeksiyon, gıdaların doğru depolanması ve ilgili yasal sorumluluklar gibi temel konuları kapsar. Eğitim sonunda yapılan sınavı başarıyla geçenlere belge verilir. Kısacası gıdayla doğrudan temas eden çalışanların sağlıklı ve güvenli çalışma ortamı için zorunludur.
KAYNAKÇA
https://amasyaisg.meb.gov.tr/www/hijyen-egitimleri/dosya/71
Meraklısı için;
Gıda İşletmelerinde Bakanlık Karekod Uygulaması Artık Zorunlu!