Probiyotik ve prebiyotik kavramları isim olarak benzer görünse de aslında birbirinden farklıdır. Her ikisi de bağırsak sağlığı ve genel vücut fonksiyonları için son derece önemli olup birbirini tamamlayıcı özelliklere sahiptir.
Probiyotikler
“Pro” ve “biota” kelimelerinden türetilen probiyotik terimi “for life” (yaşam için) anlamı taşır. Genel olarak bağırsaklarda yaşayan ve sağlık için faydalı olan canlı mikroorganizmalardır. Bağırsaklarımızda doğal olarak bulunur veya dışardan takviye olarak alınırlar.
Probiyotikler bağırsak florasının dengesini koruyarak bağırsak hareketlerini düzenler. Ayrıca bağışıklık sistemini güçlendirerek sindirim sorunlarının önlenmesine katkıda bulunurlar.
Probiyotik İçeren Gıdalar
Yoğurt, Kefir, Ayran, Turşu, Kombucha ve Kimchi gibi bazı fermente ürünlerde bulunur.
Rus araştırmacı Metchnikoff yıllar önce Bulgar köylülerinin daha uzun yaşadığını fark etmiş ve bunu araştırdığında bu insanların bol miktarda yoğurt tükettiklerini görmüştür. Daha sonra yoğurdu incelediğinde canlı bakterilerle karşılaşmış ve bunlara “Lactobacillus bulgaricus” adını vermiştir. [1]
Prebiyotikler
Prebiyotikler ise probiyotiklerin beslenmesi için gerekli olan besin lifleridir. İnsan vücudu prebiyotikleri sindiremez ancak bağırsaklardaki faydalı bakteriler bu maddelerle beslenerek gelişir. Böylece probiyotiklerin aktif bir şekilde çalışmasını desteklemiş olurlar. Ayrıca kan şekeri seviyesini düzenlerler. İnülin ve bazı oligosakkaritler prebiyotik sınıfına girer.
Prebiyotik İçeren Gıdalar
Sarımsak, soğan, muz, kuşkonmaz ve elmada ayrıca; yulaf, arpa ve keten tohumu gibi lif açısından zengin tahıllarda bulunur.
Birlikte Kullanımları Neden Önemlidir?
Probiyotik ve prebiyotikler birbirini tamamlayan bir ilşkiye sahiptir. Bağırsak sağlığı için sinerjik bir şekilde çalışırlar. Yani birlikte çalışarak tek başlarına gösterecekleri etkiden daha büyük etki yaratırlar.
Prebiyotikler olmadan probiyotikler etkili olmaz. Çünkü yeterince beslenecekleri bir ortam bulamazlar.
Probiyotikler olmadan da prebiyotikler tek başına fayda sağlamaz. Çünkü etkilerini gösterecek mekanizma eksik kalır.
Bağırsak ve sindirim sistemi sağlığını korumak için hem probiyotik hem de prebiyotik açısından zengin bir beslenme düzeni benimsemek önemlidir.
Meraklısına;
Gıdalarda Sinerjistik Etki Nedir?
Ayrıca izleyebilirsiniz;
PROBİYOTİKLER… [ADINI ÇOK DUYUYORUZ DA NE BU?]
PREBİYOTİKLER VE SİNBİYOTİKLER
KAYNAKLAR
[1] Yağcı, R. V. (2005). Probiyotik ve Prebiyotikler. Güncel Gastroenteroloji. 9(4): 223-225.
[2] Taşdemir, A. (2017). Probiyotikler, prebiyotikler, sinbiyotikler. Sağlık Akademisi Kastamonu, 2(1), 71-88.
[3] KÜÇÜKÖNER, E., & ÖZÇELİK, S. (2004). Probiyotik ve prebiyotiklerin fonksiyonel özellikleri. Research in Agricultural Sciences, 35(3-4).
